HomeDocuments"Wszystko o Ewie"Click here to load readerPost on 26-May-2015925 viewsDownloadEmbed Size (px) DESCRIPTION Krzysztof Burnetko i Anna Mateja w książce Wszystko o Ewie opisując historię życia jednej kobiety pokazują, że dyskryminacja kobiet nie jest tylko tematem teoretycznych dyskusji, ale codziennym doświadczeniem. Wszystko o Ewie to kompendium wiedzy na temat sytuacji kobiet w Polsce od okresu przedszkolnego po emeryturę. Pokazuje to, co często jest pomijane, przemilczane, niedostrzegane. Opisuje krok po kroku życie zwyczajnej Ewy, ale jednocześnie stawia ważne, bardziej ogólne pytania o miejsce kobiet w Polsce, o ich szanse i ograniczenia. Książka prowokuje do dyskusji o charakterze i zakresie dyskryminacji kobiet. Jest też doskonałym materiałem dydaktycznym, na jej podstawie można łatwo tworzyć zajęcia i warsztaty o tematyce równościowej. TRANSCRIPT 1. Wszystko o Ewie 2. Fundacja im. Stefana Batoregoul. Sapieyska 10a00-215 Warszawatel. (48 22) 536 02 00fax (48 22) 536 02 [email protected] redakcyjne:Izabella Sariusz-SkpskaKorekta:Joanna LicznerProjekt graficzny i skad:Witold Gottesman Copyright by Fundacja im. Stefana BatoregoDruk:ISBN 978-83-62338-09-2Publikacja jest rozpowszechniana bezpatnieNakad 5000 egzemplarzyWarszawa 2011 3. Krzysztof Burnetko i Anna Mateja 4. O AUTORACHKrzysztof Burnetko(ur. 1965) publicysta, autor scenariuszy filmowych. W latach 1988-2005pracowa w Tygodniku Powszechnym. Nastpnie zwizany z wielu ksiek, Kapuciski: Nie ogarniam wiata (2007),Marek Edelman. ycie. Po prostu (2008) oraz Nasza historia. 20 lat Autor raportw o tematyce spoeczno-prawnej przygotowanych dlaFundacji im. Stefana Batorego i Instytutu Spraw Publicznych. Czonek Ob-serwatorium Wolnoci Mediw przy Helsiskiej Fundacji Praw Mateja(ur. 1973) publicystka. W latach 19962008 redaktorka TygodnikaPowszechnego. Wydaa Cud w medycynie na granicy ycia i lekarzy (2010). Laureatka nagrody dziennikarskiej GrandPress wkategorii wywiad za 2007 rok za rozmow z Ew Szumask. 5. SPIS TRECI 1Przedszkole, czyli grzecznaEwcia imski Ada 92Ewka chodzi do szkoy19 3Ewa idzie na studia31 4Ewa pracuje. Za darmo45 5 Ewa w kwiecie wieku59 6Ewa na emeryturze73 6. PODZIKOWANIADlaczego w interesie spoecznym ley rwnouprawnienie kobiet? Dlacze-go naley o nie walczy, tak jak walczono z innymi wielkimi dyskryminacjamiwhistorii? Istnieje wiele powanych raportw na ten temat. Zaleao namjednak, aby zawarte w nich dane oraz argumenty zostay opisane przystp-nym jzykiem, a nastpnie dotary do szerszej publicznoci. W pracach nad koncepcj ksiki uczestniczyli: Henryk Domaski, AnnaDzierzgowska, Magorzata Fuszara, Ewa Lisowska, Radosaw Markowski,Lidia Ostaowska, Piotr Pacewicz, Aleksander Smolar, Agata Szczniak,Magdalena roda, Eleonora Zieliska oraz Agnieszka Graff, Joanna Piotrowskai Irena Wycicka, ktre nie tylko pomagay nam w realizowaniu caego zamie-rzenia, ale pniej take uwanie recenzoway przygotowywan tym osobom dzikujemy za wnikliw lektur i uwagi do maszynopisu dzikujemyJackowi Kochanowiczowi, Rafaowi Szymczakowi i Ewie Woydyo. 7. 8WSZYSTKO O EWIE 8. 1Przedszkole,czyli grzeczna Ewciaimski AdaEWA PRACUJE. ZA DARMO9 9. Ewcia ma lal. Ada ma samochodzik betoniark. Dostali je do za-bawy od pani w przedszkolu. Kiedy Ewcia te chciaa sprbowa,jak jedzi auto, pani si zdziwia: Dziewczynka, a siga po zabawkichopakw. A ju prawie nakrzyczaa na ni, gdy nie chciaa odda Ali lalki,ktr sobie wanie wzia do zabawy. Pani powiedziaa wtedy: Dziewczynkipowinny by grzeczne iustpowa. Tak samo pani zareagowaa na placu zabaw, kiedy Ewcia chciaa powspinasi, jak chopcy, po mapim gaju. Kazaa jej i na hutawki, gdzie bawiy sikoleanki. Albo z innymi dziewczynkami bawi si w skakanie w klasy. Zreszt w przedszkolu Ewci i tak nie jest le. Panie nie zwracaj uwagi, gdysi jest ubran w spodnie jak chopcy. No i wrd zabawek s te zwykepluszowe miki i szmaciane pajace, a nie tylko rowe lalki Barbie z zimnegoplastiku i ze sztucznymi wosami jak tam, gdzie chodzi koleanka Ewcizpodwrka, Zuzia. Panie wychowawczynie bo w Polsce to kobiety niemal w stu procentachstanowi personel przedszkoli dziki coraz czstszym w ostatnich latachszkoleniom doksztacajcym powinny wiedzie, e dzieci wprzedszkolu nietylko poznaj otaczajcy je wiat, ale take ucz si budowania relacji zinny-mi oraz swoich przyszych rl spoecznych. Jednym z kluczowych czynnikwwpywajcych na integracj osobowoci jest za wanie zabawa. Pewnie syszay take, e do najwaniejszych potrzeb psychicznych dziecinale: poczucie bezpieczestwa rozumiane jako poczucie byciaakceptowanym, poczucie wasnej wartoci czyli aprobaty dla siebie samegoi wasnych dziaa, take w grupie rwieniczej, oraz potrzeba autorytetu takich dorosych, ktrzy potrafi wytyczy jasne granice, a jednoczenie dadziecku zrozumienie, blisko i akceptacj, nawet jeli postpuje ono nie-zgodnie ze stereotypami. By moe znaj nawet wyniki zarwno zachodnich, jak i rodzimych badasocjologicznych dotyczcych stereotypw u maych dzieci. Okazuje si, e dlamaych dzieci to pe jest kluczem do oceny otoczenia (innych ludzi). Zasadajest prosta: chopcy uwaaj innych chopcw (i mczyzn) za lepszych, a peprzeciwn za gorsz. Analogicznie postrzegaj wiat dziewczynki. W wiekuprzedszkolnym pe wpywa zreszt nie tylko na klasyfikowanie ludzi, ale tena przykad na zapamitywanie opowieci (chopcy wol bajki z mskimibohaterami i odwrotnie). Moe panie wychowawczynie zetkny si z jedn z koncepcji rozwojupostaw spoecznych u dzieci, a mianowicie teori spoecznego odzwierciedle-nia uprzedze. Jak opisuje j Barbara Weigl ze Szkoy Wyszej PsychologiiSpoecznej: proces przejmowania stereotypw i postaw, podzielanych10WSZYSTKO O EWIE 10. w rodzinie czy w wanych grupach spoecznych, rozpoczyna si bardzowczenie. Nabywanie to jest czciowo niewiadome, niezalene od wasnejaktywnoci dziecka. Podstawow rol w treci przekazywanych pogldwinastawie odgrywaj kontekst spoeczny, w jakim wychowuje si dziecko,ikulturowo podzielane wartoci, na przykad tolerancja i rwno lub przeci-wnie dyskryminacja i ksenofobia. Poprzez proces spoecznego uczenia si(modelowanie, empatyczne przejmowanie wzorcw, przekazywane wartoci,banie, przestrogi, etykiety) dzieci przejmuj postawy i stereotypy wasnejgrupy spoecznej. Utrwalanie si nabytych preferencji postpuje wraz zwie-kiem igromadzeniem przez dziecko wiedzy spoecznej (naley pamita, enaturalne jest poszukiwanie informacji zgodnych z dotychczasowymi prze-konaniami, a nie zaprzeczajcych im!). Wicej, to wanie dowiadczenia edukacyjne z przedszkola maj podsta-wowe znaczenie dla procesu uczenia si i tworzenia pozytywnych postawspoecznych oraz modyfikacji uprzedze. To przedszkole jest w praktyceczsto jedyn organizacj publiczn majc szans prowadzenia wzgldniesystematycznej i wielowtkowej pracy na rzecz ksztatowania pozytywnychpostaw spoecznych u dzieci. Przecie dziecko w cigu dnia czsto spdzaw przedszkolu wicej czasu ni z rodzicami! A pani jest dla niego wzorcemosobowym osob znaczc, mogc konsekwentnie, autorytatywnie isku-tecznie przekazywa mu wane wzorce i wartoci. Zwaszcza e dzieci sniezwykle podatne na wpywy: ucz si zachowa przez podpatrywanieinaladowanie dorosych. Wszystko to sprawia, e wanie przedszkolny etap ycia bdzie miaolbrzymi, cho oczywicie wcale nie ostateczny, wpyw na to, jak EwciaiAda bd pniej ju jako Ewa i Adam ukadali sobie ycie rodzinne,zawodowe, a nawet publiczne. Badania pokazuj, e nie mona czekazrwnociowym wychowaniem do czasu, kiedy dzieci zaczn szko wtedy chopcy idziewczta s ju wtoczeni w przypisane im w przed-szkolu role. Ewcia, bawic si za aprobat pani w przedszkolnym kciku lalkami, si rzeczy podwiadomie nabiera przekonania, e najlepiej wychodzi jej opieka nad dzieckiem, a do innych zaj niekoniecznie si nadaje. Rwnoczenie moe uzna, e chopcy (mczyni) dziemi nie powinni si zajmowa. Co wane: podobna sugestia kierowana jest do chopcw. Ada temoe uzna, e opieka nad dzieckiem to czynno dziewczyskaPRZEDSZKOLE, CZYLI GRZECZNA EWCIA IMSKI ADA11 11. a on sam nie jest w stanie sprawowa jej naleycie, powinien wic znale sobie inne zajcia. W przyszoci moe to stymulowa wybr modelu rodziny (przede wszystkim wzorca tradycyjnego: kobieta gospodyni, zajmujca si szeroko rozumianym domem, i mczyzna jedyny ywiciel, ograniczajcy si do pracy zawodowej, kosz- tem wychowywania dzieci).Podobny mechanizm zachodzi w efekcie pochwa za byciegrzeczn, mi i agodn. Naturalnie, grzeczno (oraz bycie mi i agodn) sama w sobie nie jest niczym zym. Ba, w kontaktach midzyludzkich jest wrcz podana i stanowi warunek ich poprawnego uoenia. Kopot pojawia si, kiedy grzeczno przybiera form nadmiernej ulegoci moe bowiem prowadzi wtedy do wy- zbycia si przez grzeczn osob wasnych potrzeb i pragnie, a w efekcie do umniejszenia samej siebie. Wtedy grzeczno staje si najpierw w fazie dziecicej, a potem w yciu dorosym czynnikiem zagraajcym wolnemu i prawidowemu funkcjonowaniu uczona w przedszkolu, by jeli chce by grzeczn dziewczynk i zosta za to pochwalona zawsze godzia si ze zdaniem czy nawet zachciankami innych, ju wtedy czuje si gorsza od kolegw w grupie, co moe skutkowa dziecicymi jest zakorzenienie si w Ewci i Adasiu uproszczonego stereo- typu pciowego: kobiecej kobiety i mskiego mczyzny. Dzieci kojarz kobiet z ciepem, dobrem i pracami domowymi, a mczyzn z si, sprawnoci i e ma to w przyszoci niekoniecznie pozytywne w duchu tak rozumianych uytecznoci i grzecznociEwcia take w nastoletnim czy dorosym yciu wanie jako Ewka,Ewa lub babcia Ewa moe mie rne kopoty. A to ze zbudowaniem partnerskich i opartych na wzajemnym szacunku relacji zmczyznami. Ale take z funkcjonowaniem w yciu zawodowym znieuwaczajcymi jej godnoci czy kompetencjom kontaktami zszefami (take kobietami) czy kolegami i koleankami w pracy. Obie te sytuacje nios za prcz szkd dla samej Ewy take wymierne konsekwencje spoeczne w postaci moliwych patologii towarzyskich czy rodzinnych bd niezdrowych ukadw spoecznych ze stratami dla pracodawcy wcznie. Podobnie Adam, jeli zechce, na przykad, zrezygnowa z kariery zawodowej na rzecz wychowywania dzieci, moe spotka si z niezrozumieniem otoczenia, nie mwic ju o kpinach dotyczcych, w agodnej wersji, jego rzekomego O EWIE 12. W obowizujcych dzi podstawach programowych dla przedszkolitrudno ju znale elementy rnicujce ze wzgldu na pe. W przed-szkolnej praktyce jednak gdzieniegdzie wci mona spotka przejawypciowego i Ada suchaj, jak pani czyta im wierszyki o je w scenariuszach zaj proponowanych na portaludla nauczycielek WIERSZ O MAMIE:Mama ma dziesi rkMama ma teraz dziesi rkI wszystkie s nagle szafy, ciera kurz,Rozmawia z kadym ma teraz dziesi rkI wszyOWIETLENIE LED NIE â€‍WSZYSTKO JASNEâ€‌ .O›wietlenie LED – nie â€‍wszystko jasneâ€‌ RealizacjeWszystko, co musisz wiedzie‡ o Google TrendsWszystko Co Powiniene› Wiedzie‡ o UdarachWszystko zosta‚o wymy›lone, z wyj…tkiem tego jak ¼y‡"Wszystko albo nic czyli sprawa nie tylko Malisz³w"Wszystko, co chcieliby›cie wiedzie‡ o pracowniczych programach emerytalnych (PPE),MATERIAY EDUKACYJNE INSPIROWANE FILMEM .wszystko, co stanowi‚o o sukcesie poprzedniczek. Wartk…Megapiksele , kolory i szumy - czyli wszystko o matrycach aparat³wNACZEPY - WSZYSTKO, CO POWINIENEŚ O NICH NACZEPY - WSZYSTKO, CO POWINIENEŚ O NICH WIEDZIEĆ Przygotował / opracował: Monika Ulińska Każde serce jest w środku. Sercem transportuFukushima wszystko, o co chcia‚e› zapyta‡to tutaj wszystko si™ zacz™‚oPkm - WszystkoWiem o tobie wszystkoAneta Jadowska - "Zwyci™zca bierze wszystko" - fragmentWszystko ze smakiem - ... Firma „Wszystko ze smakiem" mieszczaca sie w Iodzi na ulicy Rzgowskiej 281/289, reprezentowana przez Wiktora Jeziorskiego, pracowata przy organizacjiMimo wszystko .u Matki Teresy z Kalkuty Mimo wszystko Tekst "Mimo wszystko" dedykujemy ubiegaj…cymWSZYSTKO OWSZYSTKO PYNIEWszystko o 19 godzinieentomologia wszystko